Wanneer gekeken wordt naar de oorzaken van burn-out wordt altijd onmiddellijk gekeken naar de huidige levensomstandigheden zoals werk, school, studie of (mantel)zorg.
Wat vaak vergeten wordt is de aandacht voor trauma. Wie getraumatiseerd is kan eenvoudiger en sneller een burn-out krijgen dan anderen.
Trauma wordt opgeslagen in het lichaam en het kost enorm veel energie om (onverwerkt) trauma bij je te dragen. Hierdoor heb je minder energie over om te werken, plezier te hebben en gewoon te leven.
Ook zorgt trauma vaak voor persoonlijkheidseigenschappen (of -stoornissen) die het krijgen van een burn-out vereenvoudigen. Dingen als angst voor afwijzing, perfectionisme, geen “nee” kunnen zeggen, zelfopoffering, meer aandacht voor anderen dan voor zichzelf, etc.
Trauma kan dus zowel direct als indirect de kans op burn-out vergroten.
Wat is trauma?
Bij trauma denk je vaak aan de grote dingen in het leven: ongelukken, personen die overlijden, misbruik of mishandeling, alcohol- of drugsgebruik in de familie, armoede of geweld. Maar “mild” trauma kan net zo goed invloed hebben.
Met “mild” trauma bedoelen wij zaken die vaak niet als trauma worden gezien, of waarvan je eigenlijk niet eens weet dat je er last van hebt. Dingen als emotionele verwaarlozing, afwijzing door je ouders of andere gezinsleden, gepest zijn als kind, allerlei verplichtingen opgelegd krijgen, dingen doen tegen je wil in, en verdriet of boosheid over kleine zaken.
Veel mensen die “een prima jeugd hebben gehad” staan verbaasd als ze met hun burn-out naar de psycholoog gaan en dan te horen krijgen dat ze emotioneel verwaarloosd zijn of anderszins getraumatiseerd. “Maar alles was toch best goed bij ons thuis?”
Het milde trauma is vaak veel verraderlijker dan ernstig trauma. Wie wegens zeer ernstig trauma in het functioneren beperkt is, loopt vaker tegen grenzen aan en kan zichzelf niet makkelijk overbelasten. Wie “slechts” mild getraumatiseerd is, kan doorgaans keihard werken zonder te stoppen, en heeft geen idee dat men niet onoverwinnelijk is.
Doordat trauma een enorme invloed heeft op het zenuwstelsel kan de energie- en hormoonhuishouding ernstig verstoord zijn, ook al lijkt men op het eerste gezicht gewoon gezond.
Kom je in een burn-out terecht dan kan het enorm goed helpen om te laten onderzoeken of er sprake is van trauma, en dit te laten behandelen. Ook als je een burn-out wil voorkomen is het aan te bevelen om hier als één van de eerste zaken naar te (laten) kijken.