Veel mensen denken dat je energie krijgt van koffie, cola of energydrinks, maar niets is minder waar. Die energie zit helemaal niet in dat drankje. De energie die je er van “krijgt” komt in werkelijkheid uit je eigen lichaam. De cafeïne (en suiker) zorgen er alleen maar voor dat je lichaam een kleine stressreactie afgeeft en vervolgens stoffen als adrenaline gaat produceren. Hierdoor voel je je iets wakkerder en energieker. Vervolgens ga je meer doen of harder werken, want je voelt je tijdelijk lekkerder.
De energie die dit kost wordt door je lichaam zelf geleverd, uit je eigen reserves, en komt dus niet uit het drankje. De naam “energiedrank” is dus misleidend. Je verbruikt juist extra energie en hebt vervolgens ook weer extra rust, slaap en gezond eten nodig om deze energie weer aan te vullen.
Energie
Als je cafeïne (of andere middelen) gebruikt om je wakkerder of energieker te voelen dan onderdruk je het natuurlijke signaal van je lichaam dat je moe bent. Dit is een slecht idee, want als je moe bent dan moet je eigenlijk juist rusten en NIET doorgaan. Cafeïne innemen is net alsof iemand jou een por in je zij geeft, telkens als je bijna in slaap valt. Je lichaam schrikt, en je bent door de afgegeven stresshormonen weer een tijdje wakker. Maar je krijgt écht geen gratis extra energie van die por.
Als je jezelf blijft porren met cafeïne dan gebruik je meer energie en moet je eigenlijk ter compensatie daarna ook meer rusten en slapen dan normaal. Niemand doet dat natuurlijk, en men gaat gewoon door met werken, studeren, huishouden, sporten, de kinderen rondzeulen, uitgaan en/of te laat naar bed gaan.
En dan komt er nog een extra probleem bij kijken: je slaapt iets minder goed als je cafeïne gebruikt. Hierdoor neemt de herstellende functie van het slapen af. Om dat te compenseren moet je dan eigenlijk nóg meer gaan rusten en slapen, maar dat doe je niet. Integendeel: de kans bestaat dat je méér cafeïne gaat nemen omdat je steeds zo moe bent.
Als je jezelf “actief” houdt met koffie of energydrinks dan verstoor je dus je eigen energiehuishouding. Je lichaam kan een hoop hebben, dus voor een korte tijd is dit best te doen. Maar als je het maanden of jarenlang volhoudt dan kan het wel een probleem worden. Op langere termijn kan dit leiden tot uitputting.
Als je merkt dat je over een periode van weken of maanden steeds meer koffie of energydrinks nodig hebt om “energie te krijgen”, dan kan je concluderen dat je roofbouw aan het plegen bent op je lichaam. Dat moet je niet langdurig doen. Stop met de cafeïne, neem vaker pauzes, ga langer slapen en gij zult herstellen.
Maar de meeste mensen merken dit helaas niet omdat het zo langzaam gaat. Drink je nu drie kopjes koffie per dag? Geen probleem. Maar houd het wel in de gaten als je een half jaar geleden misschien maar één kop per dag dronk en over een half jaar misschien naar vijf of zes gaat. (Heb je ook nog eens elke avond een glaasje alcohol nodig omdat je anders niet zo lekker in slaap valt? Dan zouden er alarmbellen moeten afgaan.)
Energydrinks
Energydrinks werken hetzelfde als koffie, maar dan met meer cafeïne en suiker er in. Eigenlijk moet er een waarschuwing op staan dat cafeïnegebruik kan leiden tot een ernstige verstoring van de energiehuishouding. Dat klinkt wel erg rigoureus en belachelijk, maar zelfs op jonge leeftijd gaan kinderen al aan de energiedrankjes.
Meer en meer scholieren en studenten komen in een burn-out terecht. Energydrinks kunnen hierin een grote rol spelen, want je ondermijnt de natuurlijke moeheid die aangeeft dat je rust nodig hebt en moet slapen.
Mensen vinden koffie en energiedrankjes lekker en dat is prettig. Maar denk niet dat je er energie van krijgt. Het is juist precies het omgekeerde wat er gebeurt; deze middelen zorgen ervoor dat je méér energie verbruikt en slechter tot rust komt, met uitputting als mogelijk effect op de lange termijn.